مراقبه یعنی تمام مدت نسبت به همه چیزهایی که در شش مرکز حسی شما روی میدهد هشیار باشید.
از
لحظه ای که بیدار می شوید تا به لحظه ای که به خواب می روید و نه فقط در هنگام
نشستن مراقبه بهترین کاری که می توانید
بکنید این است که حالت ذهن خود را بپذیرید و بشناسید و به آن آگاه باشید، بدون
آنکه خود را سرزنش یا توجیه کنید و بدون آنکه بخواهید ذهن تان حالت دیگری داشته باشد
یا از آن فرار کنید. در مراقبه
هر فکری که از پرده ذهن تان می گذرد نظاره کنید. خود را درگیر نکنید و ارزش گذاری
نکنید و خوب و بد را معلوم نکنید. مراقبه باید آگاهی بدون انتخاب باشد .
برای شروع می توانید با روزی دو دقیقه مراقبه کنید . همین مقدارکم ، به مرور زمان به یک عادت دائمی و پایدار تبدیل می شود. شاید دو دقیقه مراقبه تاثیر قابل توجهی نداشته باشد اما استمرار این کار به یک عادت روزانه تبدیل می شود و سپس می توانید زمان را افزایش دهید
مراقبه تکنیکی ساده ، راحت ، بی درد
سر و در عین حال بسیار عمیق و اثرگذار است که به هر انسانی این امکان را می دهد تا
به درون خود نفوذ کند و لایه ها و سطوح ظریف تر ذهن ، آگاهی ، تعالی و اقیانوس
هشیاری ناب را تجربه کند . این هشیاری جنبه هایی چون سعادت ، آگاهی، خلاقیت، عشق
فراگیر، انرژی مثبت، صلح و درک عقلانی که تجربه کردن آن هرکاری را ممکن می سازد. اقیانوسی
از هشیاری ناب و
پرشور در
درون هر یک از ما وجود دارد و دقیقا در سرچشمه و اساس ذهن و فکر می باشد.
یکی از مدرسان یوگا ( الریسا هال ) معتقد است : مهم نیست که دوشای شما چیست ؛ مراقبه برای همه دوشاها در طول سال مهم است ، به ویژه در زمان نو شدن سال زیرا اکثر انسان ها در این موقع از سال بر اهداف جدید خود بیشتر متمرکز می شوند. البته سه مراقبه ای که در این مطلب پیشنهاد میشود توسط هر شخصی ( بدون محدودیت های خاص پزشکی) در هر زمان از سال می تواند انجام شود و هریک برای تعادل کیفیت یکی از دوشاهای واتا ، پیتا و کافا در نظر گرفته شده است . اگر می خواهید بدنبال ایجاد تعادل در ذهن و بدن خود باشید بایستی به دوشاهای بدن تان و شرایط هر فصل نیز توجه نمایید. (1)
مراقبه چاپا ( japa ) : واتا
با انجام چند نفس آرام و عمیق که یکی از موثرترین راه ها برای ایجاد ثبات در ذهن پرکار یا پراکنده است شروع کنید . هنگامی که دوشای واتا در فصل زمستان (سرما و وزش باد بیشتر) ؛ بیش از حد افزایش یابد کیفیت سبکی ، ظرافت و تحرک اضافی واتا اغلب به صورت بی قراری ذهنی، استرس، ترس، و اضطراب نمایان میشود.
در حین مراقبه چاپا با تکرار مانترا می توان ذهن را آرام و تمرکز را افزایش داد . افراد واتایی می توانند از مهره ها مالا برای تمرکز بر تکرار های مانترا استفاده کرد. مهره های مالا دارای وزن کمی است و این برای کمک به نگه داشتن توجه در مراقبه روش خوبی است. البته اگر مهره ندارید، نگران نباشید. فقط چند دقیقه مانترا را تکرار کنید ، تا زمانی که احساس آرامش و سکون کنید.
:: چگونه می توان مدیتیشن چاپا را تمرین کرد؟
ابتدا مانترا را انتخاب کنید که مورد پسند شما باشد. مانترای Yigasb chitta vritta nirodhah ؛ برای آرامش و رهایی ذهن ، محبوب یوگی هاست که آشفتگی ذهن را متوقف می کند. احساس خوب را از مهره های مالا ( رودراکشا ) بگیرید و در یک وضعیت راحت بنشینید. اگر احساس سرما می کنید از یک پتو استفاده کنید. مالا را به دست راست بگیرید و از بین انگشت وسط و اشاره رد کنید و انگشت اشاره را کمی خم و شل کنید طوری که مهره های مالا را حس نکند . برای حرکت دادن مهره های مالا برای هربار تکرار مانترا از انگشت شست استفاده کنید. چشم های تان را ببندید با ریتم آرام و بدون شتاب یک بار مانترا را برای هر مهره تکرار کنید. می توانید این کار را به تعداد مهره های تسبیح مالا 108 بار ادامه دهید یا کمتر تا زمانی که ذهن متمرکز و ثابت شود .
این مراقبه برای بهبود گردش جریان خون در اعضای بدن و به منظور جلوگیری از سنگینی و لختی و رطوبت دوشای کافا بسیار مفید است . فصل های بارانی (بهار/ زمستان) در افراد با دوشای کافا بیشتر موجب کندی ذهن، بی حالی و به دنبال آن سبب بی انگیزگی می شود.
می توان با استفاده از تکنیک های مراقبه که سبب ایجاد سبکی و تحرک است ، میزان کافای اضافی را کاهش دهد. یکی از مراقبه های مورد علاقه افراد کافایی مدیتیشن در راه رفتن است. زیرا باعث تمرکز و شفافیت ذهنی پایدار در آنها می شود. افراد کافایی برای انجام و تداوم مراقبه نیاز دارند که تشویق و ترغیب شوند از اینرو به آن ها توصیه می شود در مراقبه های گروهی شرکت کنند.
برای این مراقبه بایستی 15 تا 20 دقیقه وقت صرف کنید. اگر بیرون هوا سرد است، به دنبال مکانی آرام و گرم در محیط داخلی مانند یک راهرو طولانی، کتابخانه، در باشگاه ورزشی / سالن یوگا قبل از شروع کلاس، یا حتی دور زدن در یک اتاق در خانه خود باشید. درصورت امکان کفش و جوراب خود را درآورید. در ابتدا به سمت شمال ( کوه ) بایستید و کمی نفس بکشید ، تا آرامش و رهایی را در خود احساس کنید. سپس قصد خود را برای تمرین تعیین کنید با یک نفس عادی با نگاه به سمت پایین، به آرامی و ریتمیک راه بروید ، یا به عقب و جلو بروید یا یک مسیر دایره ای را تکرار کنید. هنگام راه رفتن از این سه عبارت استفاده کنید " بلند کردن، حرکت دادن، قرار دادن" . در هنگام حرکت آگاهی ذهن خود را روی کف هر دو پا بیاورید و به حسی که هنگام بلند کردن پا از زمین دارید توجه کنید ؛ به بلند کردن پا و اینکه در فضا حرکت می کند و دوباره روی زمین قرار می گیرد.
مراقبه روی نفس : پیتا
آرامش و سکون، در تابستان گرم و مرطوب در افراد پیتایی باعث افزایش آشفتگی ذهنی می گردد. در این فصل از سال تحریک پذیری ذهن ، نا امیدی ، بی حوصلگی یا عصبانیت به وضوح در افراد پیتایی پدیدار می شود. برای این افراد یک روش مدیتیشن شاداب کننده ، خنک کننده ، آرام توصیه می شود. مراقبه روی تنفس ، برای افراد پیتایی به علت تمرکز روی نفس ها باعث آرام و رها شدن و سکوت و سکون ذهن و رها شدن ( ریلکسی ) را به همراه دارد و روش فوق العاده ای است
:: چگونه
در نفس خود مراقبه کنیم؟
بر روی صندلی و یا مت یا زمین جایی راحت بدون مزاحمت و دور از عوامل که باعث حواس پرتی است ؛ بنشینید . دست های خود را روی پای خود قرار دهید که پشت دستان روی پا قرار گیرد و کف دست رو به سقف باشد . با چشمان بسته عضلات صورت و فک خود را آزاد و رها کنید ، توجه ذهن خود را روی شکم بیاورید، بدون کنترل نفس، حرکت طبیعی و نفس های آرام خود را در شکم مشاهده کنید . به مدت 10 تا 20 دقیقه ادامه دهید ، تا زمانی که احساس کنید ذهن شما کاملا آرام و رها است.
ترجمه
وگردآوری : منصوره فراهانی
(1) برای آشنایی با ویژگی های هر یک از دوشاها می توانید این مطلب را در آدرس زیر مشاهده نمایید :
https://www.instagram.com/p/CRjuHdyoX1x/?utm_source=ig_web_copy_link
------------------------------------------------------------------------------------------------------
منابع :
2 _ مقاله ای از کتاب ماهاراشی یوگی درباره تکنیک مراقبه تعالی بخش